Waar je vroeger als ouder tegen je kinderen zei “Neem nooit snoepjes van een vreemde aan”, kun je nu beter zeggen: “Neem nooit berichten van een vreemde aan”. Kinderlokkers zijn namelijk ook met hun tijd meegegaan en proberen kinderen vandaag de dag online te lokken voor seksueel misbruik. Dit heet grooming en blijft vaak onopgemerkt. Hoe gaan groomers te werk? En wat kan je als opvoeder doen om je kind hiertegen te beschermen? We helpen je de gevaren van grooming te herkennen en voorkomen.
Wat is grooming?
Bij grooming benadert een volwassene online een minderjarige om diegene te lokken voor (cyber)seks. Dit gebeurt via chatprogramma’s zoals Skype of via social media en spelletjes met een chatfunctie, zoals Instagram en TikTok. Het doel van de groomer is om het kind seksuele handelingen te laten doen voor de webcam of nog erger: in het echt. De betekenis van grooming is letterlijk ‘voorbereiden’. Het slaat op de vertrouwensband die de dader met het slachtoffer probeert op te bouwen ter voorbereiding van een seksuele handeling.
Hoe gaat een groomer te werk?
Een groomer probeert altijd eerst het vertrouwen te winnen van het slachtoffer. Om dit voor elkaar te krijgen, doet hij zich vaak voor als iemand anders van dezelfde leeftijd. Er komt een gesprek op gang over iets wat ze zogenaamd allebei leuk vinden, zoals een bepaalde sport of muziekstijl. Zo ontstaat er langzamerhand een band. Als het vertrouwen er eenmaal is en de groomer al complimentjes heeft gegeven, is de basis gelegd voor de vraag naar seksuele handelingen. De stap om deze handelingen uit te voeren, voelt door de “vertrouwensband” minder groot voor het slachtoffer.
Hoe kan je grooming voorkomen als ouder?
- Zorg ervoor dat het social media-account van je kind zo is ingesteld, dat de inhoud alleen zichtbaar is voor mensen die een vriendschapsverzoek hebben ingediend. Dit kan je aanpassen bij de privacy-instellingen.
- Raad je kind af om chat- of vriendschapsverzoeken van onbekenden te accepteren. Maak je kind er ook van bewust dat het een onbekende kan zijn die zich voordoet als bekende. Door iets persoonlijks te vragen, kan je achterhalen of je diegene echt kent.
- Leg je kind uit dat het slim is om online zo min mogelijk persoonlijke informatie, zoals je telefoonnummer of e-mailadres, achter te laten. Op social media en spelletjeswebsites en -apps kunnen ze ook een nickname in plaats van hun echte naam gebruiken.
- Bespreek het gevaar van het plaatsen of versturen van seksueel getinte foto’s en video’s. Vertel dat dit later als pest- of chantagemateriaal gebruikt kan worden.
- Bepaal samen met je kind wat de grens is om iemand te blokkeren en verwijderen. Dat kan bijvoorbeeld zijn als iemand over seks begint.
Druk je kind op het hart dat als er toch sprake is geweest van grooming, dat je er voor hem/haar bent om erover te praten zonder te oordelen. Veel kinderen die te maken hebben met grooming of een andere vorm van cyberpesten, durven er met niemand over te praten. Ze schamen zich, ze zijn bang voor straf of ze worden bedreigd. Soms is er ook chantagemateriaal in het spel, doordat de groomer bijvoorbeeld screenshots heeft gemaakt van seksuele webcambeelden.
Wat moet ik doen als mijn kind slachtoffer is geworden van grooming?
Maak er een melding van op het platform waar de grooming plaatsvond en op de website Helpwanted.nl. Ga niet zelf actief op zoek naar de groomer, maar doe aangifte bij de politie. Verzamel zoveel mogelijk persoonsgegevens over de groomer en neem bewijsmateriaal, zoals screenshots van gesprekken, foto’s en video’s, mee als je aangifte gaat doen. In Nederland is grooming strafbaar sinds 2010. Het is strafbaar als het slachtoffer jonger is dan 16 jaar. Ook moet er bewijs zijn voor het plannen van een ontmoeting in het echt.
Volg ons blog voor meer weetjes en tips over internetveiligheid.