Van een telefoon ontgrendelen tot het opsporen van criminelen: gezichtsherkenning wordt voor steeds meer doeleinden ingezet. Hoe werkt gezichtsherkenning precies? Is het betrouwbaar? En wat zijn de regels voor het gebruik ervan? Je leest er alles over in dit artikel.
Hoe werkt gezichtsherkenning?
Gezichtsherkenning is een manier om te achterhalen of een persoon is wie hij zegt dat hij is. Dat kan dankzij biometrische authenticatie, oftewel: herkenning op basis van meetbare eigenschappen van mensen. Bij gezichtsherkenning meet een computerprogramma de kenmerken van een gezicht met sensoren op. Als die kenmerken hetzelfde zijn als de kenmerken die eerder zijn gemeten en opgeslagen, dan is het gezicht herkend.
Gezichtsherkenning is mogelijk dankzij software gebaseerd op algoritmen. De software heeft zichzelf de afgelopen jaren flink verfijnd door miljoenen gezichten te analyseren. Inmiddels is de software zo geavanceerd, dat het een gezicht kan herkennen in een beeld waarop ook andere dingen te zien zijn.
Als het gezicht eenmaal in een beeld is herkend, dan knipt de software het gezicht uit en snijdt het bij tot een nieuw beeld waarop alleen het gezicht staat. Vervolgens bekijkt en analyseert de software de unieke kenmerken van het gezicht. De software ziet het gezicht niet als een foto, maar als een combinatie van punten. Je ogen zijn bijvoorbeeld een aantal van die punten. De punten worden omgezet in computercode.
Hoe ver is de techniek ontwikkeld?
Tot 10 jaar geleden keek de software alleen naar de vorm van het gezicht, de ogen en de wenkbrauwen. Inmiddels is de techniek verder ontwikkeld en wordt er ook gekeken naar dingen zoals huidtextuur en oogkleur. Er kunnen nu zelfs verbanden worden gelegd, doordat de software zo veel heeft geleerd van alle analyses. Zo blijkt dat mensen met een lang gezicht vaak een lichte haarkleur hebben. Ook kunnen emoties zoals angst, boosheid of vrolijkheid, meetbaar worden gemaakt. De software kan daarnaast inschatten hoe oud je bent.
Waar wordt gezichtsherkenning voor gebruikt?
Voor steeds meer dingen. Denk aan het ontgrendelen van je telefoon, het openen van toegangspoortjes, het doen van een betaling via Apple Pay of het herkennen van een persoon via een videodeurbel. Ook bij de politie wordt het steeds vaker ingezet. Camerabeelden van openbare plekken worden vergeleken met miljoenen foto’s uit een database. Zo kan een verdachte in beeld worden gebracht en sneller worden opgespoord.
Is gezichtsherkenning betrouwbaar?
Het wordt steeds betrouwbaarder, maar gezichtsherkenning valt af en toe nog te omzeilen. Zo kunnen sommige telefoons worden ontgrendeld met een foto in plaats van een echt gezicht. Er wordt nu hard gewerkt aan het verbeteren hiervan. Apple is al ver in die ontwikkeling door het gebruik van 3D-gezichtsherkenning op de nieuwste iPhones. Dankzij een patroon van geprojecteerde puntjes op je gezicht en de verschuiving daarvan als je beweegt, herkent de software dat het om een 3D-object gaat en het dus een echt gezicht is. Dat is een stuk moeilijker voor de gek te houden en daarmee veiliger dan 2D-herkenning waarvoor een foto al voldoende is.
Toch zijn nog niet alle soorten telefoons al zo ver. Onder andere de Samsung Galaxy A8, Huawei P20 Pro en Sony Xperia XZ2 blijken kwetsbaar voor een fotohack. Deze en andere telefoons kan je ontgrendelen met een foto (bron: Consumentenbond, 2019). Als je het zekere voor het onzekere wil nemen, kan je beter een code of vingerafdruk gebruiken om je telefoon te ontgrendelen.
Facebook werkt ook met gezichtsherkenning. Hiermee herkent het gebruikers op foto’s en video’s die worden geüpload. Wil je liever niet op beelden van andere mensen herkend worden? Schakel dit dan uit bij je instellingen.
Wat is de wetgeving voor gezichtsherkenning?
In de Algemene Verordening Gegevensbescherming-wet (AVG) staat dat je gezichtsherkenning alleen mag gebruiken als je de persoon die geïdentificeerd wordt, om toestemming vraagt. Als je ontgrendeling via gezichtsherkenning instelt op je telefoon, moet je dus eerst toestemming geven.
Volgens de AVG-wet is gezichtsherkenning zonder toestemming alleen toegestaan als het om een zwaarwegend belang gaat, zoals het bestrijden van criminaliteit of terrorisme. De Europese Commissie wil strengere regels opstellen voor het gebruik van gezichtsherkenning. (bron: Financial Times, 2019). De nieuwe regels moeten ervoor zorgen dat je expliciet op de hoogte wordt gesteld als een bedrijf gegevens gebruikt die zijn verkregen door gezichtsherkenning.
De potentie van gezichtsherkenning is groot, zolang er maar kaders worden geschept voor het veilig gebruik ervan.
