In maart mogen we weer naar de stembus. Cybersecurity was nog nooit zo’n belangrijk thema tijdens Tweede Kamerverkiezingen. En terecht: zonder gerichte aanpak wordt cybercriminaliteit een steeds groter probleem dat talloze mensen en organisaties raakt. Maar hoe ziet die strijd tegen cybercriminaliteit eruit volgens deze 9 politieke partijen? Een overzicht.
CDA
Volgens het CDA staan we op ruime achterstand in de strijd tegen cybercriminaliteit. De partij wil een forse inhaalslag maken, onder andere door de bevoegdheden van politie en justitie uit te breiden. Het CDA noemt in het verkiezingsprogramma het kopiëren van gegevens, het uitvoeren van observaties of het aftappen van communicatie als voorbeeld van die extra bevoegdheden. Een encryptiebevel moet ontsleuteling van data bij zeer ernstige zaken afdwingbaar maken.
ChristenUnie
De ChristenUnie wil investeren in kennis en slagkracht over cyber security bij Defensie. Volgens de ChristenUnie is ‘cyber’ naast land, lucht, zee en ruimte het vijfde domein binnen de krijgsmacht. De partij wil met fiscale voordelen securitystart-ups een steun in de rug geven. Start-ups en scale-ups worden als het aan de ChristenUnie ligt bovendien actief betrokken bij e-vraagstukken, ook als het om cybersecurity gaat.
Wat betreft privacy staat de partij voor het oprichten van een expertisecentrum. Hier moeten burgers en bedrijfsleven terechtkunnen met vragen over (big) data en privacybescherming.
D66
D66 heeft zich afgelopen tijd stevig uitgesproken over cybersecurity-issues. De doelstelling is ambitieus: in 2030 moet Nederland koploper zijn op het gebied van cybersecurity. Wel vindt D66 dat de strijd tegen cybercriminaliteit niet ten koste mag gaan van digitale grondrechten.
De partij vindt dat het individu zelf invloed moet kunnen uitoefenen op welke gegevens worden gedeeld met anderen. Het kabinet moet daarom gaan werken met een ‘digitale grondrechten’-agenda. Ook wil D66 fabrikanten gemakkelijker aansprakelijk kunnen stellen bij bekende beveiligingslekken waarvoor geen patches beschikbaar zijn.
D66 streeft er verder naar dat Defensie, het Nationale Cyber Security Centrum (NCSC), onderzoeksinstellingen en bedrijven intensief samenwerken aan de bescherming van vitale infrastructuren en de ontwikkeling van innovatieve producten en diensten. Het NCSC moet volledig onafhankelijk worden en het budget voor cybercriminaliteitsbestrijding moet fors omhoog.
GroenLinks
Cybercriminaliteit is volgens GroenLinks een groeiend probleem. De overheid moet toezien op veilige met het internet verbonden apparaten en deugdelijke bescherming van persoonsgegevens. Via periodieke audits moet de overheid die beschermingsgraad blijven garanderen. Daarnaast moet de overheid het gebruik van en kennis over encryptie stimuleren, zonder achterdeurtjes. Waar mogelijk moet gebruik worden gemaakt van opensourcesoftware.
Digitale privacy is bij GroenLinks een groot goed. GroenLinks wil de algemene bewaarplicht afschaffen. Wel moeten opsporings- en veiligheidsdiensten de gegevens van verdachte personen kunnen bewaren en – met toestemming van de rechter – kunnen inzien.
Piratenpartij
De bestrijding van cybercriminaliteit moet volgens de Piratenpartij een hogere prioriteit krijgen. Team High Tech Crime, de speciale politie eenheid die zich richt op cybercrimebestrijding, moet worden uitgebreid. Cybercrime moet daarnaast een integraal onderdeel van de politieopleiding worden.
De Piratenpartij heeft als vanouds veel aandacht voor de bescherming van digitale burgerrechten en gebruik (volgens de partij: misbruik) van persoonsgegevens. De overheid moet een ‘Staatssecretaris Gegevensbescherming’ krijgen die met zijn specifieke deskundigheid alle andere ministeries ondersteunt. Samen met de Autoriteit Persoonsgevens moet deze staatssecretaris waken over een correcte uitvoering van de privacywetgeving. Ook het Nationaal Cyber Security Center moet onder dit ministerie vallen. Voor wat betreft de verwerking van die gegevens pleit de partij voor opensourcesystemen die ‘safety by design’ als uitgangspunt hebben.
De Piratenpartij maakt apart melding van de ernst van identiteitsdiefstal. Het burgerservicenummer dat criminelen daarvoor vaak misbruiken moet met een tweefactorauthenticatie betere bescherming krijgen.
PvdA
De PvdA gaat niet uitgebreid in op security-issues. De partij wil ‘nieuwe technologie’ toepassen in de strijd tegen cybercrime. Er moet extra worden geïnvesteerd in innovatie bij de politie, betere recherche en opsporing en in de bestrijding van cyberterreur.
Wel is in het verkiezingsprogramma een aparte paragraaf opgenomen over privacy. Daarin staat dat bedrijven en overheden open moeten zijn over welke gegevens ze van burgers hebben. Betaalgegevens blijven altijd eigendom van burgers, niet van de bank. Die mag ze dan ook niet doorverkopen.
PVV
De PVV besteedt in haar verkiezingsprogramma geen aandacht aan cybersecurity.
SP
Bij SP vinden we weinig terug over cybersecurity. De partij vindt dat de recherche ‘meer mensen’ moet krijgen voor ingewikkelde cybersecurityzaken. De overheid moet daarnaast actief het gebruik van encryptie promoten, zodat burgers hun gegevens kunnen beschermen tegen cybercriminelen.
VVD
De VVD ziet cybercriminaliteit als een toenemende bedreiging voor de veiligheid en stabiliteit van ons land als geheel. De bestrijding van die criminaliteit is volgens de VVD een gedeelde verantwoordelijkheid van overheid en bedrijfsleven. De VVD wil dat de veiligheidsdiensten en Defensie hiervoor meer middelen krijgen. Bovendien moet Defensie middels betere arbeidsvoorwaarden en samenwerking met het bedrijfsleven een aantrekkelijkere werkgever worden voor securityprofessionals.
De overheid moet volgens de VVD ook een digitale infrastructuur ontwikkelen die bestand is tegen moderne cyberdreigingen. De regie daarvan moet in handen komen van een bewindspersoon met daadkracht en doorzettingsvermogen.
Conclusie
De meeste politieke partijen besteden in hun verkiezingsprogramma aandacht aan cybersecurity. Vrijwel allemaal willen ze in ieder geval meer geld en middelen voor de bestrijding van cybercriminaliteit.
Verschillen zijn er ook, met name in de aangedragen oplossingen. Belangrijke tegenstellingen ontstaan wanneer het gaat over de balans tussen privacy en veiligheid. Op dit punt staat bijvoorbeeld D66 lijnrecht tegenover het CDA. Hoe dan ook, er valt op 15 maart wel degelijk wat te kiezen als het gaat om het onderwerp security.
