Drones gaan binnen een aantal jaren een prominente rol spelen in ons leven. Ze bieden commercieel en maatschappelijk grote kansen en vormen een efficiënt, veilig en duurzaam alternatief voor huidige vervoersmiddelen. Om de sector letterlijk en figuurlijk veilig te laten vliegen is niet alleen een betrouwbaar mobiel netwerk nodig. Ook moet een ecosysteem worden gebouwd waarbinnen drones autonoom kunnen vliegen. Daarmee kunnen levens worden gered.
We moeten een veilig ecosysteem voor sector ontwikkelen met betrouwbaar 5G-netwerk. Die boodschap geeft Jacob Groote, directeur Product Management Zakelijke Markt van KPN, af op Amsterdam Drone Week.
Momenteel is het aantal drones boven Nederland nog beheersbaar, wordt vooral voor recreatieve doeleinden gevlogen. Maar Groote voorziet een snelle ontwikkeling van de drones, omdat de mogelijkheden immens zijn en de technologie razendsnel gaat. Om grote aantallen onbemande luchtvaartuigen veilig te laten vliegen, moeten ze met elkaar communiceren en data over locatie en richting uitwisselen. Daarvoor is een snel en veilig 5G-netwerk dat overal aanwezig is noodzakelijk. KPN, partner van Amsterdam Drone Week, zegt klaar te zijn voor de toekomst. “Wij hebben het netwerk en zijn klaar om de nieuwe ontwikkelingen te ondersteunen. Drones gaan een vaste positie in ons leven innemen. Ze zijn in de toekomst onlosmakelijk met ons leven verbonden.”
Medisch transport
De telecommaatschappij loopt voorop als het gaat om 5G-toepassingen. Het bedrijf doet al langer proeven met drones en besturing door middel van 5G. Uit die tests wordt duidelijk dat KPN klaar is voor de toekomst, eentje met een verwachte grote hoeveelheid drones. Zo baarde KPN opzien toen het in april van dit jaar samen met Huawei de eerste Europese testvlucht met een passagiersdrone maakte in de Amsterdam Arena. En ook momenteel zit KPN niet stil. Verspreid over het land worden op zogeheten 5G Field Labs de mogelijkheden van het snelle netwerk getest binnen de landbouw, stedelijk gebied, de automotive sector en het havengebied. Drones de ruimte geven is behalve commercieel interessant ook vanuit sociaal-medisch oogpunt van belang. “Denk aan orgaantransporten in een drukke stad als Amsterdam. Als je met bijvoorbeeld een donornier van het OLVG in west naar het Amsterdam UMC in Zuidoost moet, dan ben je met de auto zo een half uur onderweg. Met een drone gaat het veel sneller. Tijd is cruciaal, het kan levens redden”, aldus Groote.
Drones kunnen bovendien de duurzaamheid en efficiency vergroten. Dat blijkt bijvoorbeeld in Drenthe, waar een test is gestart met precisielandbouw. Hierbij maakt een hoge resolutie cameradrone beelden van aardappelvelden, waarmee precies in kaart wordt gebracht hoeveel gewasbestrijdingsmiddelen nodig zijn. Dit proces kost de boer normaal twee dagen, nu is dat teruggebracht tot twee uur. De eerste resultaten zijn hoopgevend. “De boer moest eerst een schatting maken van de benodigde hoeveelheid gewasbestrijdingsmiddelen. Nu de inspectie met drones gebeurt, kan dat heel concreet worden bepaald. Zo kan de agrariër gerichter spuiten en hoeft hij (veel) minder gif te gebruiken. Dit komt het milieu ten goede en daarnaast wordt geld uitgespaard. Bovendien neemt de opbrengst toe, omdat direct kan worden ingespeeld op de staat van het gewas.”
Autonoom
Groote verwacht sowieso dat het aantal drones in ons luchtruim de komende jaren aanzienlijk zal toenemen. Daarvoor moet er niet alleen eerst een 5G-netwerk klaarliggen, ook moeten partners en publieke en private partijen met elkaar samenwerken. “Er moet een ecosysteem worden gebouwd waarbinnen eenduidige regels zijn, een toezichthouder controleert of die worden nageleefd en partijen hoogwaardige drones plus technologie leveren om ze autonoom te laten vliegen.” Groote noemt hierbij geofencing belangrijk. Dat is een gps-systeem dat voorkomt dat drones in verboden gebied vliegen. Er is Europese regelgeving op komst, die ervoor zorgt dat de regels straks in elke EU-lidstaat gelijk zijn. Belangrijk onderdeel hiervan is de verplichte CE-markering, zodat duidelijk is wat de gebruiker er wel en niet mee mag doen. Een gps-systeem, waar Groote op aanstuurt, wordt verplicht.
Daarnaast noemt KPN het belangrijk dat stappen worden gezet richting de zogeheten Beyond Visual Line of Sight-vluchten. Dat houdt in dat een drone ook buiten het zicht van de piloot, autonoom dus, mag vliegen. Nu is dat om veiligheidsredenen nog niet mogelijk. Groote zou dat graag anders zien.
“Denk bijvoorbeeld aan het transport van medicijnen naar afgelegen gebieden zoals Schiermonnikoog. Nu kunnen we daar nog niet heen, omdat we geen toestemming hebben om buiten het zicht van de piloot te vliegen. Terwijl je met een drone veel sneller ter plaatse bent dan met bijvoorbeeld een helikopter. We moeten ervoor zorgen dat zo snel mogelijk drones op een veilige manier boven Nederland kunnen vliegen.”
De nieuwe Europese regelgeving maakt autonoom vliegen onder voorwaarden mogelijk. Piloten moeten, willen ze goedkeuring krijgen van de autoriteiten, een risicoanalyse maken. Dat komt neer op het in kaart brengen van de mogelijke gevaren en de acties die genomen worden om die risico’s tot een minimum te beperken. Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) heeft onlangs aan de Tweede Kamer laten weten dat het ‘de bedoeling is om meer toepassingen mogelijk te maken door bijvoorbeeld buiten het zicht van de piloot, boven aaneengesloten bebouwing en in het donker te vliegen’. Hierbij trekt het ministerie samen op met de sector om te kijken waar toepassingen wenselijk en mogelijk zijn. Waar nodig neemt het ministerie deel aan experimenten vanuit de sector.
