Ingewikkelde materie als gegevensuitwisseling en digitalisering in de zorg zou je simpel en helder moeten kunnen bespreken, vindt Vinood Mangroelal, directeur KPN Health. Samen met de mensen die het betreft, de zorgprofessionals. Want, vindt Vinood, ‘iets kan nooit succesvol worden als het te moeilijk is om te begrijpen’. In ICT&health vertelde hij over de rol van KPN Health als bruggenbouwer, hier een verkorte weergave.
De wereld van gegevensuitwisseling in de zorg is complex. Ik spreek veel bestuurders in de zorg en zij onderkennen dit probleem collectief. Organisaties in de zorg worden nog te vaak overvallen door alle mogelijkheden en door alle richtlijnen en eisen waar ze aan moeten voldoen. Sinds in 2011 de Eerste Kamer besloot niet door te gaan met het EPD, heeft marktwerking de overhand gekregen. Er verschenen veel en vaak niet-gestandaardiseerde applicaties, wat een ingewikkeld ICT-landschap opleverde. Om een soepele samenwerking tussen de verschillende zorgorganisaties te kunnen realiseren, is het eerst nodig dat de techniek weer matcht. Wil je innoveren en de hele reis van een patiënt kunnen volgen, dan is het noodzakelijk dat alle zorgorganisaties waar deze patiënt mee te maken krijgt, beschikken over dezelfde gegevens. Dat ze alle data met elkaar kunnen delen en uitwisselen – zonder dat ICT- en andere technische systemen dit verhinderen.
Systemen koppelbaar maken
De betrokken ICT-partijen zullen een slag moeten maken. Want er moet wel comptabiliteit en koppelbaarheid zijn tussen de kernsystemen van een zorgorganisatie, inclusief de verschillende specifieke toepassingen voor revalidatie, transfer, diabetes – ga maar door. Dat betekent dat je als commerciële partij soms ook moet aangeven dat het ene onderdeel wel bij jou thuishoort, maar een ander onderdeel niet. We moeten toe naar het besef dat je de zorg niet vooruit helpt als je een eigen omgeving creëert die niet koppelbaar is met andere systemen. Dan ben je niet gericht op samenwerking.
Alle partijen in het zorglandschap zouden de oren en mond moeten gebruiken in de verhouding 2:1. Dus 2 keer luisteren, 1 keer praten. Op die manier verdiepen wij ons bijvoorbeeld in het Integraal Zorgakkoord (IZA). We luisteren naar alle partijen, inventariseren hun specifieke vragen en problemen, en wat zij nodig hebben om het IZA te doen slagen. Daarin ligt een belangrijke rol voor partijen die over de zorgsystemen gaan, als een collectieve verantwoordelijkheid om ons zorgsysteem verder te helpen.
Iedereen veilig verbinden
Wat wij als KPN Health willen, is iedereen veilig verbinden in en met zorg op elke locatie. In alle betekenissen van het woord. Verbinden gaat onder meer over ICT-oplossingen, over data-uitwisseling en over zorgdomotica. Onze toepassingen toetsen we aan 4 maatstaven. Ten eerste moeten ze duurzaam zijn, schoner en energiezuiniger. Daarom committeren wij ons aan ‘The green deal’ voor duurzame zorg. Ten tweede moeten alle oplossingen die we bieden schaalbaar zijn. Dat betekent dat we geen diensten in de markt brengen die maar op één plek kunnen worden toegepast – ook vanwege het kostenaspect. Ten derde moeten ze aan de hoogste veiligheidseisen voldoen. En ten vierde moeten ze interoperabel – dus koppelbaar – aan andere systemen en toepassingen zijn.
Digitale toepassingen hebben weliswaar een enorme vlucht genomen de afgelopen jaren, maar de digitale gegevensuitwisseling is nog wat achter gebleven. Ook dat komt door de complexiteit van de materie. Het helpt nu dat de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) eraan komt. Deze wetgeving is een grote stap vooruit. We moeten van de abstracte wolk af, ook voor de zorgprofessionals - ons grootste goed. Iets kan nooit succesvol worden als het te moeilijk is om te begrijpen. Zorgprofessionals zouden zo min mogelijk tijd hoeven te besteden aan omslachtige of ingewikkelde datasystemen, zodat zij meer tijd hebben voor het fysieke contact met de patiënten. Daarom zitten wij ook met zorgprofessionals aan tafel. Wij willen snappen waar zij tegenaan lopen en wat zij nodig hebben, zodat we de digitale toepassingen voor hen optimaal kunnen inrichten.
Met digitalisering kloof verkleinen
Met digitalisering kunnen we de zorg betaalbaar en beheersbaar houden en de kloof tussen het aantal zorgprofessionals en de zorgvragers verkleinen, daar geloof ik in. Daarvoor is het wel noodzakelijk dat we samenwerken en de zorg niet meer zien als markt. En ik realiseer me dat dat nogal wat vraagt van de verschillende partijen – zorgverzekeraars, zorgorganisaties, innovatieleveranciers. We moeten meer onze krachten en inzichten bundelen, samen zorg dragen voor naleving van de afspraken en samen de wil hebben om de zorg in Nederland vooruit te helpen. Daar moeten nog veel slagen in gemaakt worden, maar ik zie het positief in: ik zie dat gebeuren.
Van een 4 naar een 8
Dit is echt een sector die iedereen aangaat. Het raakt het meest kwetsbare deel in jezelf, ook bij mij. Dat ik aan deze sector mag bijdragen, vanuit de ondersteunende technologie, vind ik waardevol en is een drijfveer voor mij. Het moment waar ik het meest trots op ben het afgelopen jaar, heeft dan ook weinig te maken met financieel gewin, maar met de uitkomst van een klanttevredenheidsonderzoek na implementatie van ons domoticaplatform in een verzorgingshuis. Zorgverleners gaven de domotica van een vorige leverancier een 4 en de meting na onze implementatie was een 8,1! En dat lag niet eens zozeer aan een technische verbetering, maar vooral aan de begeleiding. Mensen wisten beter wat ze met de domotica konden en hoe ze het konden gebruiken. Het gebeurt zó vaak dat er technologie wordt ingevoerd en maar voor 30% wordt gebruikt. Als je je erin verdiept wat een innovatie kan betekenen voor een zorgverlener, dan bereik je die extra 70% wél. Puur door aandacht te besteden aan de mensen die ermee moeten werken.
Bron: ICT&health