KPN is, als founding father, actief betrokken in het 5G(roningen)-programma bij het uitvoeren van use cases met behulp van (pré) 5G-technologie. Een belangrijke drijfveer voor KPN om deel te nemen aan dit programma is om te onderzoeken of en hoe toegevoegde waarde gerealiseerd kan worden door middel van nieuwe technologie. Eén van de casussen waar KPN actief bij betrokken zijn is het autonoom openbaar vervoer project van de Provincie Groningen.
In het rurale gebied in de provincie Groningen is het van belang om de leefbaarheid op peil te houden en, indien mogelijk, om het wonen, werken en leven in de provincie zelfs aantrekkelijker te maken. Een belangrijk voorwaarde hierbij is de beschikbaarheid en kwaliteit van het openbaar vervoer. Om dit te realiseren en om het openbaar vervoer zo efficiënt, gebruiksvriendelijk en betaalbaar mogelijk te houden wordt onder andere onderzoek gedaan naar de inzet van zelfrijdende voertuigen.
Last mile
Zelfrijdende voertuigen zouden ‘dynamisch openbaar vervoer’ aan kunnen bieden vanaf verkeershubs naar de (eind-)bestemming van reizigers. Dit concept wordt ‘dynamisch last mile vervoer’ genoemd en heeft, vergeleken met de huidige opzet van openbaar vervoer, een veel meer fijnmaziger karakter. De provincies Groningen, Drenthe en Friesland zijn hiervoor gezamenlijk een traject begonnen om te onderzoeken hoe dit mogelijk gemaakt kan worden.
Rijden zonder chauffeur
Een belangrijk element daarbij is de aanwezigheid van een chauffeur in een voertuig. Op dit moment vereist de wetgeving dat er een chauffeur (ook wel suppoost genoemd) in een voertuig aanwezig is, bijvoorbeeld om op de rem te drukken wanneer er zich een onveilige situatie voor doet. Een meer fijnmazig karakter betekent ook meer busjes op de wegen en, bij ongewijzigde wetgeving, ook meer suppoosten. Maar in het komend jaar zal ook de zogenaamde ‘experimenteer wetgeving’ in gaan, wat meer ruimte biedt om op de openbare weg te rijden met zelfrijdende voertuigen zonder dat er een suppoost in het voertuig aanwezig hoeft te zijn.
Om diverse redenen heeft het rijden zonder suppoost voordelen, niet in de laatste plaats om financieel economisch redenen. De personele kosten zijn in sterke mate bepalend om (verbeterd) openbaar vervoer tegen acceptabele kosten aan te kunnen bieden, zeker in rurale gebieden als de provincie Groningen. Met dit als vertrekpunt heeft KPN in het 5G(roningen)-programma de samenwerking gezocht met de provincie Groningen om te kijken wat nieuwe technologieën, zoals 5G, hierin kunnen gaan betekenen.
Het uiteindelijk doel is om gezamenlijk toe te werken naar een situatie waarin een operator (‘chauffeur op afstand’) in een centrale controle kamer meerdere zelfrijdende busjes in de provincie kan monitoren en waar nodig op afstand kan besturen.
De uitvoering hiervan verloopt in verschillende fases. We zijn begonnen door onderzoek te doen naar de technische mogelijkheden om de veiligheid rondom de busjes betrouwbaar, op afstand, in te kunnen schatten. Hoe we dat hebben gedaan is te zien in het filmpje dat hierover gemaakt is:
